Phụ nữ sau sinh là nhóm đối tượng có nguy cơ bị viêm đại tràng sau sinh . Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn tác động gián tiếp đến nguồn sữa và sự phát triển của trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ. Vì vậy, mẹ bỉm cần chủ động thăm khám để kịp thời phát hiện và kiểm soát bệnh hoàn toàn. 

Viêm đại tràng sau sinh và dấu hiệu nhận biết

Viêm đại tràng là bệnh tiêu hóa phổ biến, xảy ra khi niêm mạc ruột già bị viêm và tổn thương do nhiều nguyên nhân khác nhau. Thống kê cho thấy, bệnh có thể ảnh hưởng đến cả trẻ nhỏ và người trưởng thành. Trong đó, phụ nữ sau khi sinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh lý này.

Thực tế, viêm đại tràng sau sinh chủ yếu xảy ra do thói quen ăn uống thiếu khoa học và ảnh hưởng của những yếu tố tâm lý, rối loạn giấc ngủ. Do đó, đa phần mẹ bỉm có thể dễ dàng kiểm soát bệnh thông qua việc điều chỉnh lối sống và áp dụng một số biện pháp tự nhiên.

Tương tự như viêm đại tràng ở những đối tượng khác, viêm đại tràng sau sinh gây ra các triệu chứng như:

• Rối loạn đại tiện, có thể bị tiêu chảy hoặc táo bón, một số trường hợp có thể xen lẫn các đợt đại tiện táo và đi phân lỏng
• Bụng dưới đau âm ỉ hoặc đau quặn từng cơn, đôi khi cảm nhận được cơn đau chạy dọc theo khung đại tràng
• Bụng đầy trướng, ăn uống kém
• Đầy hơi, thường xuyên sôi bụng và xì hơi
• Cơ thể mệt mỏi do chán ăn và giảm hấp thu dinh dưỡng
• Một số người có thể bị sốt nhẹ và mất nước do tiêu chảy kéo dài

Triệu chứng của viêm đại tràng ở phụ nữ sau sinh tương đối đa dạng. Vì vậy ngoài những dấu hiệu kể trên, mẹ bỉm cũng có thể gặp phải một số biểu hiện khác.

Nguyên nhân gây viêm đại tràng sau khi sinh

Thông thường, viêm đại tràng xảy ra chủ yếu do nhiễm virus, vi khuẩn, ký sinh trùng,… Tuy nhiên ở phụ nữ sau khi sinh, bệnh còn có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Các nguyên nhân có thể gây bệnh viêm đại tràng sau khi sinh:

Loạn khuẩn ruột

Phụ nữ sau sinh thường phải đối mặt với một số thay đổi lớn trong cơ thể, và một trong những vấn đề phổ biến là hệ miễn dịch bị suy yếu. Sự suy giảm này chủ yếu là kết quả của những thay đổi sâu rộng trong cơ thể khi mang thai và sinh nở. Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể phụ nữ phải trải qua sự thay đổi lớn về các chức năng sinh lý để nuôi dưỡng thai nhi, điều này có thể làm giảm khả năng đáp ứng của hệ miễn dịch. Sau khi sinh, cơ thể phụ nữ còn phải phục hồi và điều chỉnh lại các chức năng sinh lý, trong đó có sự thay đổi mạnh mẽ của các hormone.

Sự thay đổi hormone này không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và sức khỏe tổng quát mà còn gây ra sự thay đổi đáng kể trong hệ tiêu hóa, đặc biệt là trong đường ruột. Khi các hormone, như estrogen và progesterone, giảm sau sinh, chúng có thể làm ảnh hưởng đến hoạt động của vi khuẩn trong đường ruột. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại trong ruột già phát triển mạnh mẽ, dẫn đến tình trạng viêm đại tràng sau sinh.

Viêm đại tràng sau sinh có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, và cảm giác khó chịu trong quá trình tiêu hóa. Tình trạng viêm đại tràng sau sinh có thể kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc chăm sóc sức khỏe đường ruột và duy trì một hệ miễn dịch khỏe mạnh là rất quan trọng trong giai đoạn sau sinh để đảm bảo sức khỏe lâu dài cho các bà mẹ.

Do thói quen ăn uống

 Sau khi sinh, nhiều mẹ bỉm có thói quen ăn uống tẩm bổ để lợi sữa nhằm giúp trẻ khỏe mạnh và phát triển tốt. Tuy nhiên, tình trạng ăn uống quá mức và dung nạp nhiều thực phẩm giàu đạm có thể khiến đường ruột bị rối loạn dẫn đến các triệu chứng như đầy hơi, chướng bụng, táo bón, và viêm đại tràng sau sinh…

Ít vận động có ảnh hưởng đến viêm đại tràng sau sinh

Ít vận động là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm đại tràng sau sinh. Việc ít vận động khiến nhu động ruột giảm, gây khó khăn trong tiêu hóa và dẫn đến táo bón. Khi kết hợp với chế độ ăn uống không hợp lý và hệ miễn dịch suy yếu, điều này tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn có hại phát triển mạnh, gây viêm đại tràng sau sinh và các bệnh tiêu hóa khác. 

Để giảm nguy cơ, phụ nữ sau sinh cần duy trì thói quen vận động hợp lý, ăn uống khoa học và chăm sóc sức khỏe miễn dịch.

Căng thẳng, lo âu

 Thay đổi nội tiết sau sinh và tác động từ việc chăm sóc con trẻ khiến không ít mẹ bỉm rơi vào trạng thái lo âu và căng thẳng quá mức. Tình trạng này ảnh hưởng không nhỏ đến hệ thần kinh não – ruột (cơ quan chi phối nhu động ruột). Do đó, căng thẳng kéo dài có thể dẫn đến nhu động ruột tăng/ chậm bất thường và khiến chức năng ruột già bị rối loạn. Chứng bệnh này được gọi là viêm đại tràng co thắt hoặc hội chứng đại tràng kích thích.

Ngoài những nguyên nhân thường gặp, viêm đại tràng sau sinh cũng có thể xảy ra do nhiễm ký sinh trùng, virus từ thực phẩm và nguồn nước chưa được đun sôi, nấu chín, dị ứng thức ăn, tự miễn,… Dù không phổ biến nhưng đã có nhiều trường hợp bỉm bị viêm đại tràng không rõ nguyên do.

Viêm đại tràng sau sinh có nguy hiểm không? Có nên cho con bú?

Viêm đại tràng không phải là bệnh lý quá nguy hiểm và đã phần đều đáp ứng tốt với điều trị bằng thuốc kết hợp với điều chỉnh thói quen ăn uống, sinh hoạt. Tuy nhiên ở phụ nữ sau khi sinh, điều trị bệnh lý này tương đối khó khăn vì một số loại thuốc có thể bài tiết qua sữa mẹ và ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển của bé.

Do đó nếu không cần thiết, bác sĩ thường tư vấn điều trị bằng các phương pháp an toàn như điều chỉnh chế độ ăn, tăng cường luyện tập và áp dụng một số mẹo tự nhiên. Các biện pháp này có thể cải thiện triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống của mẹ bỉm. Đồng thời không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ cân nhắc cho phụ nữ sau sinh sử dụng một số loại thuốc ít có khả năng bài tiết qua sữa mẹ và đã được chứng minh an toàn với phụ nữ đang cho con bú. Tuy nhiên trong trường hợp viêm đại tràng tiến triển nặng cần phải sử dụng các loại thuốc có hoạt tính mạnh, mẹ bỉm cần phải ngưng cho trẻ bú trong thời gian điều trị để đảm bảo an toàn.