Ngay khi nhận thấy các dấu hiệu viêm đại tràng, mẹ bỉm nên chủ động đến gặp bác sĩ để được thăm khám. Sau khi thực hiện các kỹ thuật cần thiết như khám lâm sàng, nội soi đại tràng, sinh thiết, xét nghiệm phân, máu,… bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán và tư vấn phương án điều trị phù hợp nhất.
Phương pháp điều trị bệnh viêm đại tràng sau sinh cho phụ nữ
1. Điều chỉnh chế độ ăn cho phụ nữ viêm đại tràng sau sinh
Điều chỉnh chế độ ăn là biện pháp quan trọng giúp kiểm soát viêm đại tràng và các bệnh tiêu hóa thường gặp khác. Ở phụ nữ sau sinh, thay đổi chế độ dinh dưỡng có thể giảm áp lực lên đường ruột, từ đó giảm các triệu chứng rối loạn tiêu hóa và đại tiện cho viêm đại tràng gây ra.
Cách xây dựng chế độ ăn cho mẹ bỉm bị viêm đại tràng:
- Tập thói quen ăn chín, uống sôi, tuyệt đối không dùng các món ăn tái, sống và nước chưa được đun sôi. Thói quen dùng thực phẩm chưa được nấu chín hoàn toàn làm tăng nguy cơ nhiễm virus, ký sinh trùng, nấm và các chủng vi khuẩn gây viêm nhiễm đường ruột.
- Không nên tẩm bổ quá mức. Thay vào đó, cần lên kế hoạch ăn uống phù hợp với mức calo dao động từ 2500 – 3000calo/ ngày. Đây là lượng calo cần thiết để mẹ bỉm duy trì các hoạt động thể chất, trí tuệ và cung cấp cho bé nguồn sữa dồi dào, chất lượng.
- Để giảm các triệu chứng rối loạn tiêu hóa do viêm đại tràng, mẹ bỉm nên chia nhỏ bữa ăn và sử dụng các món ăn mềm, ít gia vị và dễ tiêu hóa. Sử dụng món ăn khô cứng, chứa nhiều muối và gia vị cay nóng có thể làm nghiêm trọng các triệu chứng như đau bụng, táo bón, đầy hơi, ăn uống kém,…
- Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm tốt cho đường ruột như lợi khuẩn (probiotic), chất xơ, thực phẩm chứa nhiều chất oxy hóa,… Bổ sung thực phẩm lành mạnh không chỉ cung cấp năng lượng dồi dào cho cơ thể mà còn giúp điều hòa nhu động và cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
- Mẹ bỉm cần uống đủ 2 – 2.5 lít nước mỗi ngày để tránh mất nước do tiêu chảy, đồng thời hỗ trợ làm mềm phân và giảm tình trạng đại tiện táo kết. Ngoài nước lọc, có thể bổ sung thêm nước ép từ rau củ, trái cây và nước khoáng để cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.
- Tránh sử dụng món ăn chứa nhiều chất béo bão hòa, món ăn chứa gia vị cay nóng, rượu bia, thuốc lá và nước ngọt có gas. Sử dụng các loại thức uống và thực phẩm này thường xuyên có thể làm nghiêm trọng các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng ở phụ nữ sau khi sinh.
- Nên ăn chậm nhai kỹ để làm giảm áp lực lên cơ quan tiêu hóa nói chung và đại tràng nói riêng.
- Rửa sạch tay trước khi ăn, chế biến món ăn và sau khi đi vệ sinh. Đây là thói quen vô cùng quan trọng giúp mẹ bỉm kiểm soát và phòng ngừa các bệnh lý về đường ruột.
Ngay cả khi không có vấn đề về tiêu hóa, phụ nữ sau khi sinh cũng nên xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý để đảm bảo sức khỏe được phục hồi và trẻ phát triển tốt. Đối với những trường hợp nhẹ, thay đổi chế độ ăn có thể kiểm soát hầu hết các triệu chứng khó chịu do viêm đại tràng gây ra.
2. Tập thể dục thường xuyên khi mắc viêm đại tràng sau sinh
Thống kê cho thấy, phần lớn phụ nữ sau khi sinh đều có nguy cơ gặp phải tình trạng viêm đại tràng co thắt – một dạng viêm đại tràng mãn tính đặc trưng bởi tình trạng rối loạn chức năng ruột già không đi kèm với tổn thương thực thể (u, loét, viêm,…).
Bệnh lý này thường xảy ra vào thời điểm sau khi sinh do ảnh hưởng của quá trình sinh nở, stress, mất ngủ và lo âu quá mức.

Ngoài điều chỉnh chế độ ăn uống, mẹ bỉm nên dành 20 – 30 phút mỗi ngày để tập thể dục.
Nghiên cứu cho thấy, các bài tập đơn giản tại nhà có thể điều hòa nhu động ruột và giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng sau sinh . Bên cạnh đó, hoạt động thể chất còn giúp thể trạng của mẹ bầu nhanh chóng hồi phục, đồng thời hỗ trợ chức năng tiêu hóa và giúp kiểm soát cân nặng.
3. Áp dụng mẹo tự nhiên để điều trị viêm đại tràng sau sinh
Bên cạnh điều chỉnh lối sống, mẹ bỉm cũng có thể giảm các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng sau sinh bằng cách áp dụng một số mẹo tự nhiên. Các mẹo chữa này đa phần đều an toàn, lành tính và hoàn toàn không ảnh hưởng đến nguồn sữa của bé.
Các mẹo tự nhiên giúp kiểm soát viêm đại tràng sau sinh:
- Massage bụng hằng ngày: Massage bụng với các tinh dầu nóng như dầu gừng, dầu tràm,… giúp thư giãn cơ trơn ống tiêu hóa, từ đó giảm tiêu chảy, đầy hơi và táo bón. Bên cạnh đó, biện pháp này còn thúc đẩy quá trình đào thải sản dịch và hỗ trợ cải thiện độ săn chắc của vòng 2.
- Mật ong và nghệ: Sau khi sinh, mẹ bỉm nên dùng mật ong ngâm nghệ pha với nước ấm uống hằng ngày. Ngoài tác dụng phục hồi sức khỏe, bài thuốc này còn giúp kháng khuẩn, tiêu viêm và giảm nhẹ triệu chứng của các bệnh lý tiêu hóa thường gặp như đau dạ dày, viêm đại tràng,…
- Trứng chiên lá mơ lông: Các thành phần tự nhiên trong lá mơ lông được chứng minh có tác dụng tiêu diệt một số chủng vi trùng thường gây viêm đại tràng như Shigella và Salmonella. Do đó, mẹ bỉm có thể dùng món trứng chiên lá mơ lông 3 – 5 lần/ tuần để hỗ trợ cải thiện bệnh.
Mẹo chữa tự nhiên có thể kiểm soát phần nào các triệu chứng như đầy hơi, chướng bụng, ăn uống kém, tiêu chảy, táo bón,… Vì vậy bên cạnh điều chỉnh lối sống, mẹ bỉm nên kiên trì áp dụng để quản lý tiến triển của bệnh một cách an toàn và hiệu quả.
4. Sử dụng thuốc khi cần thiết
Trong trường hợp viêm đại tràng sau sinh gây ra nhiều triệu chứng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống của mẹ bỉm, bác sĩ sẽ cân nhắc chỉ định một số loại thuốc điều trị. Tùy theo loại thuốc được chỉ định, mẹ bỉm có thể cho trẻ bú sữa mẹ hoặc phải cho trẻ sử dụng sữa công thức trong thời gian điều trị để đảm bảo an toàn.
Nhằm hạn chế rủi ro trong quá trình sử dụng thuốc điều trị viêm đại tràng, phụ nữ mắc viêm đại tràng sau sinh nên trao đổi cụ thể với bác sĩ trước khi dùng. Bên cạnh đó, nên chú ý các biểu hiện của trẻ và thông báo với bác sĩ nếu nhận thấy dấu hiệu bất thường (trong trường hợp cho trẻ bú sữa mẹ khi dùng thuốc).
Phòng ngừa bệnh viêm đại tràng sau sinh
Viêm đại tràng ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe của mẹ bỉm và trẻ nhỏ. Do đó, phụ nữ mắc viêm đại tràng sau sinh cần chủ động thực hiện một số biện pháp phòng ngừa như:
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, tuyệt đối không tẩm bổ quá mức. Đồng thời cần tránh sử dụng các món ăn khó tiêu hóa, chứa gia vị cay nóng và đồ uống chứa cồn.
- Đảm bảo ăn chín uống sôi.
- Thực hiện tốt bước vệ sinh tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Tránh sử dụng thuốc lá và các chất kích thích. Các thói quen này có thể làm tăng nguy cơ căng thẳng, rối loạn lo âu dẫn đến viêm đại tràng co thắt và một số bệnh tiêu hóa có liên quan.
- Chia sẻ việc chăm sóc con trẻ cho những người thân trong gia đình. Dành thời gian nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc để thể trạng được phục hồi, đồng thời hỗ trợ giảm căng thẳng và lo âu quá mức.
- Sau khi sinh khoảng 2 – 3 tuần, mẹ bỉm nên tập thể dục nhẹ nhàng để cải thiện sức khỏe và thúc đẩy hoạt động tiêu hóa. Tuy nhiên, nên bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng để tránh kích thích xương khớp dẫn đến đau và nhức mỏi.
Viêm đại tràng sau sinh là tình trạng khá phổ biến. Để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé, mẹ bỉm nên chủ động thăm khám ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường. Bên cạnh đó, cần thực hiện song song với các biện pháp phòng ngừa để hạn chế tình trạng tái phát.